
Тыва хөөмей шаандан тура чоннуң болгаш эртемденнерниң кичээнгейин хаара тудуп келген. Хөөмейни бо чоокку чылдарда өске нацияның чоннары база улуг сонуургал-биле өөренип эгелээн. Ындыг-даа бол хөөмейниң ам-даа чедир шинчилеттинмээн чажыттары бар. Хөөмейжилерниң боттарының аразында безин чамдык маргылдаалыг айтырыглар тургустунуп турар:
- Тыва хөөмейде каш янзы хевир барыл?
- Кол хевир кажыл?
- Хөөмей кайыын, чүден укталганыл?
Бо чергелиг болгаш оон өске-даа айтырыгларга шуут тодаргай, чаңгыс түңнелге келген харыы чок. Ону барымдаалап келгеш, ийи чыл бурунгаар Улустар аразының «Хөөмей» эртем-шинчилел төвү хөөмейжилер болгаш хөөмейни сонуургап чоруурларның аразында «Хөөмейжиниң бодалдары» деп бижимел ажылдар мөөрейин чарлаан. Аңаа 10 кижи киришкен. Мөөрейге идепкейлиг киржип, боттарының үзел-бодалдарын, дыңнаан-билгенин бисче бижип чорутканы дээш оларга «Хөөмей» төвү өөрүп четтиргенин илередип тур. Мөөрейни чорударда, ооң киржикчилеринге дуза болур кылдыр 8 темага айтырыгларны белеткээн:
- Хөөмейниң төөгүзү
- Хөөмейниң хевирлери
- Хөөмейге өөренириниң бурунгу аргалары
- Амгы үеде хөөмей өөредириниң аргалары
- Хөөмейлээрде үделге хөгжүм херексели
- Шаандагы сураглыг хөөмейжилер
- Салгал дамчып кээри
- Хөөмей – тыва аас-чогаалында
Бо номда кирген ажылдарны бис өскерлиишкин чокка, хевээр парлаан бис. Карышкак, дүүшпейн-даа турар бодалдар бар. Ону номчукчу боду сайгарып, унелээри-биле чыындыны чырыкче үндүрдүвүс.
Баштайгы бо үнген номнуң чүгле хайгааракчы номчукчузу болбайн, ында кирген бодалдарны деңзигүүрлеп, сайгарып көргеш, боттарының бодалдарын бисче бижээш чорударын хөөмейжилерден, хөөмейге сонуургалдыглардан «Хөөмей» төвү дилеп тур. Ажылдарның чыгдынып келген шаа-биле 2-ги «Хөөмейжиниң бодалдары» чыындыны парлап үндүрүп болур.
Сундуй (Бадыргы) М.М.
https://vk.com/market-120696173?w=product-120696173_5489287%2Fquery