Барба Багай-оол Салчакович – хоочун башкы, партия ажылдакчызы, ырылар апарган шүлүктерниң автору.
Ол, 1936 чылдың июнь 1-де, Бай-Тайга кожууннуң Көп-Сөөк сумузунга, Өртең-Өдек деп черге төрүттүнген.
1943 чылда Тээли ортумак школазынга 1-ги классче өөренип киргеш, школаны дооскаш, Кызылдың башкы училищезинче дужаап кирип алган. Багай-оол училищени 1955 чылда чедиишкинниг дооскан.
Бышкан билиглиг Багай-оол Салчаковичиниң ажылчын базымнары Мугур-Аксының чеди чыл школазынга эгелээн. 1957 чылда Бай-Тайга кожууннуң Шуй ортумак школазынче ажылдай берген. 1960-1961 өөредилге чылында сес чылдыг Кызыл-Даг ортумак школазынга башкылаан.
Ол чымыш-иштиг ажылынга могап-шылавайн, улуг сонуургал-биле сеткилинден бердинип, чоннуң хүндүткелин чаалап алган. Багай-оол Салчакович билиин бедидип, 1961 чылда Кызылдың башкы институдунче киргеш, 1966 чылда дыл болгаш төөгү салбырын бот-өөредилге-биле дооскан.
1961 чылда Бай-Тайга кожуунга кадыкшылы кошкак уруглар өөренир школа ажыттынган. Багай-оол Салчакович чаа школага Мөңгүн-Тайга, Бай-Тайга, Барыын-Хемчик кожууннардан чыглып келген 150 өөреникчилер-биле ажылдаар салым-хуулуг база болган.
Ажылынга угаангыр, щылгараңгай болганындан, дараазында чылдарда удуртукчу ажылдарга бодунуң төлептиин көргүскен.
Ол 1962-1964 чылдарда Кызыл-Даг, 1964-1967 чылдарда Найырал, 1968-1970 чылдарда Кара-Хөл ортумак школаларынга, башкы адын сыкпайн, директорлаан. 1970-1972 чылда Бай-Тал ортумак школазынга өөредилге эргелекчилеп, 1973-1990 чылдарда райком партияга ниити килдис эргелекчилеп, үре-түңнелдиг ажылдап чораан.
Чогаал ажылы
Б. Барба 1950-1960 чылдардан бээр республиканың солуннарынга ат-сураглыг бижикчи болуп чорза-даа, чогум чечен чогаал ажылын биживейн чораан. Кажан Бай-Тайга кожуунга «Мөңгүлек» деп чечен чогаал каттыжыышкыны тургустунуп кээрге, ооң хей-аъды көдүрлүп, чогаал ажылынче оруун эгелээн. Багай-оол Салчаковичиниң баштайгы шүлүктери «Чолдак-Ой», «Аңгор өшкүм оглу сен» — олар удаваанда ырылар болу бергилээн. Оларның тевии-биле оон «Сүлде бо», «Үе-черге ашактар бис» деп ырылары солуннарга парлаттынган. Ол ырылар дораан-на уран чүүл концерттериниң программазынга кирип, алдаржып, сурагжый бергеннер. Бичии уругларга онза тааржыр аялгаларны композитор Базыр-оол Чүлдүм-Сүрүң бижээн.
Хоочун башкы 1990 чылда, чогаал ажылынче чаа-ла хандыр шымнып турган үезинде, хай болуп, амыдыралындан чарлып чоруткан.
Ооң чогаал үүжезинде бижиттинген ажылдары эвээш-даа бол, онза дылдыг, чечен сөстүг ырылар бооп хуула берген, шүлүктери уран чүүлге киирген үлүүн бадыткаан.
Материалды А. С. Пушкин аттыг Национал ном саңының
редактору Момбулай Оралмаа
«Бай-Тайга – уран чүүлдүң кавайы» деп номда
Меңги Ооржактың бижээн чүүлүнден белеткээн.
Чурукту ажыглаан литературадан алган.